Reizen naar het onbekende: steeds hoger, dieper en verder

De droom
Van het diepst van de aarde, via ontdekkingsreizen en het heelal, naar, wie weet, ooit, reizen in de tijd. Onze nieuwsgierigheid heeft ons vaak letterlijk ver gebracht. Van volksverhuizingen door hele volksstammen ontwikkelden we technologie om onze reizen naar het onbekende te bewerkstelligen en verbeteren. We ontwikkelden wielen voor wagens, zeilen voor boten, kompassen, vliegmachines en navigatiesystemen. Steeds hoger, dieper en verder gingen we, met onszelf als centrum van het universum. Wat als we toch eens álles konden zien?

Nu
Digitaal kunnen we áltijd óveral naartoe reizen. Via Google Maps en Google Streetview ontdekken we de hele wereld, tot in het kleinste detail. Kunstenaarsduo Driessen & Verstappen sublimeert deze zoektocht met hun video Deep Dive (2016), een interactief kunstwerk, te zien in RetroFuture, waarbij de kijker eindeloos kan inzoomen. Je graaft dieper en dieper, terwijl je voortdurend nieuwe gebieden vindt om te verkennen.


Beeldbellen

De droom
Meer dan negentig jaar geleden was het, dat het Duitse bedrijf Echte Wagner Margarine, albums uitgaf waarin je prachtig getekende kaarten kon steken. Het onderwerp: Zukunftfantasien. Auto’s zouden 1.000 kilometer per uur gaan rijden op nucleaire energie, er zouden spaceships komen, én we zouden gaan videobellen. Want hoe geweldig zou dát zijn, als je elkaar kon zien zonder echt bij elkaar te zijn.

Echte Wagner Margarine

Nu
Facetime, Zoom, Teams, WhatsApp. Wie belt er eigenlijk nog zónder beeld? In RetroFuture kan je overigens ook dat beeld weer aanpassen, zo zien we in de photo booth van Tamiko Tiel. In Lend Me Your Face (2020) kan je met deepfake ook iemand anders zijn.


Eeuwig leven

De droom
Eeuwig leven, geen wens zo begrijpelijk als deze. Het verlangen naar onsterflijkheid vinden we terug in bijna alle oude en religieuze teksten. In het Oude Testament bijvoorbeeld, belooft God Adam en Eva het eeuwige leven als ze maar afblijven van de vruchten van de boom van de kennis van goed en kwaad. Maar ja… and the rest is history. De lijst aan voorbeelden van films (The Age of Adaline, 2015), literatuur (Oscar Wilde’s The Picture of Dorian Gray, 1891) en liedjes (Forever Young van Bob Dylan, 1974) waarin eeuwig leven, en soms zelfs forever young zijn, een thema is, is eindeloos. 

Nu
Door een steeds beter gezondheidssysteem leven we langer dan ooit, de cosmetica-industrie doet haar best het forever young-idee waar te maken. Helemaal maakbaar en forever is het leven nog steeds niet, maar wat als je hele leven straks in de cloud wordt bewaard – is dat misschien ook een vorm van onsterfelijk zijn? Maison the Faux en Esmay Wagemans spelen in RetroFuture met het idee van onsterfelijkheid in Corpus Lava. ‘Melt me in the Afterlife (2022).

Corpus Lava. ‘Melt me in the Afterlife', 2022

Vliegen als een vogel

De droom

Van Icarus die te hoog vloog waardoor zijn vleugels smolten in de zon tot Da Vinci die als eerste een studie maakte naar hoe vleugels eigenlijk werken. Altijd hebben we gedroomd van eigen vleugels en kunnen vliegen als een vogel. De droom vertaalde zich vooral praktisch; met gevaar voor eigen leven waagden vele uitvinders zich in vliegmachines die hen niet zelden het leven kostten. Het vliegen in machines hebben we inmiddels onder de knie, maar zullen we ooit op eigen kracht kunnen vliegen? In films lukt het al: James Bond gebruikte een jetpack in Thunderball  (1965) en in de film Kick-Ass (2013) bleek het een perfect vervoermiddel.  

[[eventueel Beeld: Vleugels van Da Vinci]]

Nu

Op 4 augustus 2019 slaagde de Fransman Frank Zapata erin om met een variant van een jetpack, een flying board waar je op staat, het Kanaal over te steken. Jetpacks zijn niet eens zo heel exotisch meer: ze kunnen zelfs al door amateurs (na een korte instructiecursus) gehuurd worden. Floris Kaayk kwam in 2011 internationaal in het nieuws dankzij filmpjes op sociale media van zijn alter ego Jarno Smeets. Hij zou de eerste mens zijn die kon vliegen als een vogel. In De Wereld Draait Door biechtte hij op dat het om een kunstproject ging. In RetroFuture kan je Smeets/Kaayk zien flapperen met zijn zelfgebouwde vleugels.

[[beeld: Floris Kaayk]]

Nooit meer werken

De droom

Nooit meer werken, alles uitbesteden aan machines en robots. De mens is altijd op zoek geweest naar hoe hij zijn leven makkelijker kan inrichten zodat hij zoveel mogelijk zwaar, saai en geestdodend werk niet meer zelf hoeft te doen. De term robot zou voor het eerst gebruikt zijn in 1920, in het toneelstuk RUR van de Tsjechische schrijver Karel Capek. ‘Robot’ is afgeleid van het Tsjechische woord robota, wat zoveel betekent als saai werk, zwoegen en dienstbaarheid. Een ‘robotnik’ is een boer of lijfeigene. 

Nu

Waar te beginnen? Van wasmachines tot landbouwmachines, van computergestuurde hartoperaties tot de lopende band– de voorbeelden van hoe de mens arbeid heeft geautomatiseerd zijn eindeloos. Alhoewel robots minder gangbaar zijn dan ‘gewone’ machines, vinden we ze overal. Denk aan grasmaairobots, stofzuigrobots, robotarmen in de industrie, gezelschapsrobots et cetera.  In RetroFuture zien we de DOBOT Magician (2016), een desktoprobotarm voor een breed en groot publiek. Je kunt er computers en smartphones mee aansturen, 3D-printen, lasergraveren, schrijven en tekenen. Artificiële intelligentie voor op kantoor en in de huiskamer. 

[[beeld DOBOT Magician]]

Steeds sneller en sneller

De droom

Iedereen op tijd van A naar B, all aboard! Sinds verstedelijking en industrialisatie wonen we niet meer altijd waar we werken en recreëren we graag ver van huis. En we willen overal liefst zo snel mogelijk zijn. Met auto’s, vliegtuigen, bussen, trams en treinen zijn we altijd onderweg. Een van de plannen voor supersonisch vervoer is de magneetzweeftrein. In Eindhoven werd in 1973 door DAF en de gemeente Eindhoven onderzocht of er een transurban-verbinding in Eindhoven te realiseren was; een magneetzweeftrein die vanaf Woensel via het NS-station, busstation, de trottoirwinkeltjes op het 18 Septemberplein, het PSV-stadion naar de Philipsfabrieken op Strijp zou zweven. Hij kwam er niet, veel te duur.[[beeld van die Transurban??]]

Nu

China testte in 2020 nog een supersnelle magneetzweeftrein, die volgens de ontwikkelaars een topsnelheid van 600 kilometer per uur heeft. In 2015 reed de Japanse magneetzweeftrein Maglev tijdens een testrit 603 kilometer per uur. Een snelheid waarmee je binnen Europa in ruim een uur van Amsterdam naar Berlijn zou kunnen reizen.

Enjoying this story? Show it to us!

0 Likes

Share your thoughts and join the technology debate!

Be the first to comment

More like this